محدودیت تردد برای مردان ایرانی-کانادایی در مرز آمریکا

برخی رسانه ها از اعمال محدود تردد مرزی مردان ایرانی با تابعیت کانادایی به خاک آمریکا از سوی مرزبانان این کشور خبر دادند.

فروغ که یک پرستارایرانی مقیم کاناداست؛ می‌گوید دختر خردسالش که با تاخیر رشدی (GDD) روبروست نمی‌تواند مانند سایر کودکان کانادایی از خدمات تشخیص و درمان استفاده کند چرا که به علت خدمت سربازی پدرش در سپاه پاسداران، برای ویزیت پزشکان و مراکز درمانی تخصصی در خاک آمریکا به مشکل برخورده است.

شهرام هم که پزشک است؛ می‌گوید با وجود این که در دوران کرونا نقش او در طراحی سیستم‌های اطلاعات پزشکی در آمریکا بسیار اثربخش و مورد تقدیر بوده اما افسر مرزبانی و یک مامور اف‌بی‌آی در مرز آمریکا به او گفته‌اند چون دوران خدمت سربازی را به عنوان پزشک در سپاه پاسداران گذرانده، حق ورود به خاک آمریکا را ندارد.

آرش آهنگساز و مدرس موسیقی است؛ او از ۹ سالگی تا امروز فقط با نت و ساز سر و کار داشته اما افسر مرزبانی آمریکا به او گفت «برای ایالات متحده یک عنصر خطرناک محسوب می‌شود».

محمد مهندس محیط‌زیست است و حتی در آمریکا مشغول کار بود و آنجا خانه هم اجاره کرده بود اما وقتی برای دیدار با خانواده به کانادا برگشته بود از ورود مجدد به آمریکا منع شد چرا که ۳۵ سال پیش دوران خدمت سربازی اش را در سپاه پاسداران گذرانده بود.

این چهار نفر که روایت مشکلات خود در مرز آمریکا را با بی‌بی‌سی در میان گذاشتند، بخشی از صدها خانواده ایرانی-کانادایی هستند که در چهار سال گذشته از ورود به خاک ایالات متحده منع شده‌اند و می‌گویند علاوه بر «ممنوع الورود» شدن، افزوده شدن نام‌شان به «فهرست مظنونان تروریستی آمریکا» در سفر به دیگر کشورهای جهان هم برایشان مشکلات فراوانی ایجاد کرده به طوری که حتی با در دست داشتن پاسپورت کانادایی، از سوار شدن به هواپیما منع و با بازجویی‌های طولانی مدت روبرو بوده‌اند.

به نظر می‌رسد طی چند ماه گذشته اعضای خانواده مردان ایرانی-کانادایی که در سپاه پاسداران خدمت سربازی کرده‌اند دیگر به طور انفرادی و مجزا مشکلی برای ورود به خاک آمریکا ندارند.

فروغ چند ماه پیش توانست یک بار به تنهایی از مرز زمینی وارد ایالت واشنگتن آمریکا - در جنوب استان بریتیش کلمبیا - شود و اکنون هم برای بردن دخترش به یک کلینیک تخصصی دیگر در بیمارستان کودکان شهر بوستون، وقت گرفته و امیدوار است این بار بدون دردسر و «تراژدی» او و دو فرزندش سوار هواپیما شوند.

شهرام شاهپوری رتبه ۲۸ کنکور تجربی در سال ۱۳۶۷ بود. او پزشک است و با همسرش که دندانپزشک است و پسرش در سال ۲۰۱۲ به کانادا مهاجرت کرد و اکنون مقیم شهر کوکیتلام در حومه شمال شرقی ونکوور است.

او از همان دوران تحصیل در دانشکده پزشکی به علوم انفورماتیک در حیطه بهداشت و درمان علاقمند شد به طوری که تدریس کامپیوتر در دوران خدمت سربازی به اصلی‌ترین منبع درآمد شهرام بدل شد.

شهرام در کانادا به عنوان طراح سیستم‌های اطلاعاتی حوزه بهداشت و درمان کار می‌کند و در این زمینه با شرکت‌های آمریکایی چون آمازون و نهادهای دولتی و ایالتی آمریکا هم مرتبط است.

با این همه وقتی در سال ۲۰۲۲ به همراه پسر و همسرش قصد یک سفر تفریحی به سیاتل و دیدار با اقوام را داشت در مرز زمینی بریتیش کلمبیا با ایالت واشنگتن متوقف و پس از حدود ۴ ساعت بازجویی از ورود به خاک آمریکا منع شد.

شهرام پس از این واقعه که می‌گوید تاثیر بسیار منفی بر پسر نوجوانش داشته، تحقیقات فراوانی درباره مقررات جدیدی که مرزبانی امریکا با استناد به آن مانع از ورود مردان ایرانی-کانادایی می‌شود کرد.

نتیجه پیگیری‌های او و دیگران در وبسایتی جمع‌آوری و در دسترس عموم قرار داده شده است. بخشی از این مدارک را شهرام در حاشیه گفتگو نشانم داد از جمله کارت‌های پرواز که روی آن چهار حرف انگلیسی S کنار هم درج شده بود.

شهرام و افراد دیگری چون محمود عظیمایی، تهیه‌کننده پادکست «رادیو دست‌نوشته‌ها» که مقیم کاناداست و او هم همچون شهرام و سایرین از ورود به خاک آمریکا منع شده، می‌گویند «SSSS» روی کارت پرواز آنها، مخفف «Secondary Security Screening Selection (SSSS)» است به این معنی که مسافر برای بررسی‌های امنیتی ثانویه انتخاب شده و ماموران موظف‌اند شرایط او را فراتر از روال معمول و به طور ویژه بررسی کنند.

شهرام شاهپوری و چند صد نفر از ایرانی-کانادایی‌هایی که در چهار سال گذشته از ورود به خاک امریکا منع و متعاقب آن برای پرواز به کشورهای دیگر چون مکزیک و کشورهای اروپایی هم با مشکل روبرو شده‌اند با تشکیل گروهی از نمایندگان شهر و استان خود در پارلمان کانادا خواسته‌اند که به این موضوع رسیدگی کنند و جدا از «ممنوع الورود» شدن به خاک آمریکا مشکلاتی که برای تردد بین‌المللی آنها با پاسپورت کانادایی به وجود آمده را بررسی و رفع کنند.

شهرام که با استفاده از قانون دسترسی به جریان آزاد اطلاعات توانسته چندین مدرک و سند مرتبط با وزارت امنیت داخلی و مرزبانی آمریکا را به دست آورد، می‌گوید تاکنون تلاش آنها به جایی نرسیده و در اکثر موارد مقامات کانادایی موضوع را به «مسایل داخلی آمریکا و حق این کشور برای اجرای مقررات مرزبانی خود» ارجاع می‌دهند.

مطابق قوانین آمریکا، افسران مرزبانی این کشور در تشخیص و تصمیم‌گیری برای اجازه عبور افراد از مرزهای ایالت متحده، تا حدود بسیار زیادی اختیار تام دارند و تا حدود زیادی از پاسخگویی در این رابطه در دعاوی حقوقی هم معاف‌اند.