مهاجرت نخبگان در حوزه علوم پایه پزشکی و بیولوژی تبعات جبران‌ناپذیری دارد

عضو هیأت علمی موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی، با تاکید بر تبعات ناامنی مالی و شغلی در بی رغبتی نیروهای متبحر و فرار مغزها، گفت: این مهاجرت‌ها علاوه بر تشدید خلاء پژوهشی و تخصصی در حوزه‌های بهداشت و درمان، زیرساخت‌های تولید دانش و فناوری بیولوژیکی را فرسوده می‌کنند.

این مطلب را سیدرضا بنی هاشمی، عضو هیات علمی موسسه تحقیقات و سرم سازی رازی اعلام کرد و افزود در پرتوی بحران ناشی از پاندمی کرونا، اهمیت حیاتی گرایش‌های متعدد علوم پایه پزشکی به‌عینه آشکار شد و متخصصان زیادی در حوزه‌هایی همچون بیولوژی، ایمونولوژی، ویروس‌شناسی، بیوتکنولوژی، اپیدمیولوژی و … با به‌کارگیری مهارت و دانش خود در مسیر تحقیقات پیشرو، توانستند به دستاوردهای ارزشمندی در تولید دارو و واکسن‌های کرونا برسند.

وی افزود: نتیجه‌ این اقدامات و تلاش‌ها، ساخت و تولید واکسن‌های مؤثر و ارائه راهکارهای درمانی نوینی بود که بشریت را یک‌گام به پیشگیری و مقابله با این ویروس کشنده، نزدیک‌تر ساخت.

رئیس تحقیق و توسعه موسسه رازی با اشاره به تبعات ناخوشایند کمرنگ شدن گروه نخبگان کشور گفت: مسائلی نظیر دستمزد ناکافی، فقدان امنیت شغلی و نداشتن برنامه منسجم در کشور برای حمایت و ساماندهی نخبگان، به اصلی ترین موانع برای ماندگاری این استعدادها در مرزهای داخلی تبدیل شده است.

بنی هاشمی با تاکید بر اینکه ناامنی مالی و شغلی می‌تواند باعث بی‌رغبتی نیروهای متبحر شده و به فرار مغزها منجر شود، ادامه داد: این مهاجرت‌ها نه تنها خلاء موجود پژوهشی و تخصصی را در حوزه‌های بهداشت و درمان تشدید می‌کنند، بلکه می‌تواند زیرساخت‌های تولید دانش و فناوری بیولوژیکی را نیز فرسوده کند که خود خطراتی عمیق و بی‌بازگشت را در رویارویی با بیماری‌های مختلف به‌دنبال خواهد داشت.

عضو هیأت علمی موسسه رازی، لزوم حفظ و استمرار این منابع انسانی از طریق بهبود شرایط کاری، تضمین دستمزد مناسب و امنیت شغلی آن‌ها را امری بدیهی دانست و تاکید کرد: در جوهره‌ کار، نیروهای متخصص علوم پایه نه تنها ستون‌های اصلی پیشبرد پژوهش‌های پزشکی و تولید دانش‌ هستند، بلکه در تربیت کادرهای بهداشتی و درمانی، نقش بنیادین و ضروری ایفا می‌کنند.

وی افزود: باید تربیت و پرورش در حوزه‌های علوم پایه، بیش از پیش مورد توجه و حمایت مسئولان قرار گیرد، زیرا در صورت عملی‌شدن مهاجرت متخصصان به خارج از کشور و بدون وجود نیروی انسانی مجرب و آموزش‌دیده، ارائه خدمات مطلوب بهداشتی و درمانی به شهروندان به خطر می‌افتد و این موضوع، امری مهم و نگران‌کننده‌ است.

وی اضافه کرد: باید در نظر داشته باشیم شرایط مهاجرت برای گروه های علوم پایه پزشکی بسیار آسان تر و بیشتر از گروه‌های بالینی است که این خود مسئله را مهم و غیرقابل جبران می‌کند.

عضو هیأت علمی موسسه رازی خاطرنشان کرد: در این راستا، ضروری است که مدیران ارشد کشور به مسئله، به‌صورت ریشه‌ای نگریسته و اقداماتی از قبیل افزایش و متناسب سازی دستمزدها، بهبود امکانات تحقیقاتی، ارتقاء شرایط کاری و وضعیت رفاهی، حمایت معنوی و اجتماعی، تقویت بنگاه‌های داخلی فعال در صنایع داروسازی و پزشکی و ارائه تسهیلات برای تحصیل در داخل و خارج از کشور را به اجرا درآورند.

بنی هاشمی ابراز امیدواری کرد این‌گونه اقدامات بتواند  به پایداری و بازگشت نخبگان مهاجر و جلوگیری از اتلاف سرمایه‌های انسانی کلیدی منجر شود و ضمناً از ناپدید شدن ذخایر دانشی که بازیابی آنها دشوار و در مواردی ناممکن است، پیشگیری کند.