** مرداد ۱۳۴۴ نتایج بررسی مهاجرت که توسط سازمان ملل انجام شده بود، ایران را از لحاظ مهاجرت اتباع به کشورهای دیگر در ردیف پنج کشور پایین جدول نشان می‌داد (نزدیک به صفر).
** این بررسی ده سال بعد در سال ۱۳۵۴ دوباره انتشار یافت که تغییری در رتبه ایران نشان نمی‌داد و مهاجرت ایرانیان نزدیک به صفر بوده است.
** از این آمار‌ها چنین برمی‌آید که ایرانیان تمایلی به مهاجرت به کشورهای دیگر نداشتند. اما این ارقام به شکل ناباورانه‌ای تغییر کرده است. ایران دیگر در رتبه انتهای جدول نیست و برعکس به صدر جدول رسیده است. ایرانیان سومین مردمان در جهان هستند که به دنبال مهاجرت هستند.
** طبق آمار رسمی بیش از ۴ میلیون و ۴۰ هزار ایرانی در خارج از کشور زندگی میکنند. هر چند برخم, این آمار را تا دو برابر آمار رسمی تخمین می‌زنند. مهاجرت‌های بزرگ در دنیا معمولاً در پی فقر. جنگ. حوادث بزرگ طبیعی نظیر زلزله و ... رخ می‌دقد اما میل بزرگ مهاجرت در میان ایرانیان در شرایطی است که تقریباً هیچ یک از عوامل و شرایط فوق وجود ندارد یا فقر ناگهانی و یکباره رخ نداده, بلکه حاصل روندی چندین ساله است.
** در بین اتباع کشورهای مختلف، ایرانی‌ها بیشتر متقاضی برای مهاجرت به استرالیا را دارند که سالانه د‌ها نفر نیز جان خود را در این راه از دست می‌دهند.
** شمار جمعیت ایران ۲ برابر شده، اما میزان مهاجران ایرانی به عدد نزدیک به ۷ میلیون نفر یعنی ۱۴۰ برابر رسیده است.
** در این بین حجم خروج نخبگان از کشور نیز قابل تامل است. طبق آمار صندوق بین‌المللی پول، ایران از نظر فرار مغزها در بین ۹۱ کشور جهان مقام اول را از آن خود کرده است.
** سالانه تا ۱۸۰ هزار نفر با تحصیلات عالیه از ایران مهاجرت میکنند.
** بنیاد ملی نخبگان ایران اعلام کرد، ۳۰۸ نفر از دارندگان مدال المپیاد و ۳۵۰ نفر از برترین‌های آزمون سراسری از سال ۸۲ تا ۸۶ به خارج مهاجرت کرده‌اند.
** همچنین هفته نامه سازمان مدیریت و برنامه ریزی نوشت است،۹۰ نفر از ۱۲۵ دانش آموزی که در سه سال گذشته در المپیادهای جهانی رتبه کسب کرده‌اند، هم اکنون در دانشگاه‌های آمریکا تحصیل میکنند.
** طبق آمار صندوق بین‌المللی پول هم اکنون بیش از ۲۵۰ هزار مهندس و پزشک ایرانی در آمریکا هستند. طبق آمار رسمی اداره گذرنامه، در سال ۸۷ روزانه ۱۵ کار‌شناس ارشد، ۴ دکترا و سالانه ۵۴۷۵ نفر لیسانس از کشور مهاجرت کردند.
** در سال ۱۳۹۱ حدود ۱۵۰ هزار دانشجو تقاضای خروج از کشور را کرده‌اند که بیشترشان دانشجوی دوره دکترا بودند. همچنین ۶۴ درصد دانش‌آموزان ایرانی مدال‌آور المپیاد طی ۱۴سال گذشته از ایران مهاجرت کرده‌اند.
** حمید گورایی رئیس پژوهشکده رویان جهاد دانشگاهی نیز هشدار داد که دانشمندان رشته سلول‌های بنیادین ایران هر روز بیشتر از گذشته جذب دیگر نقاط جهان می‌شوند.
** عباس میلانی مشاور اقتصادی اتحادیه اروپا می‌گوید، فرار مغزها در چند سال اخیر ۳۰۰ برابر جنگ ایران و عراق به اقتصاد ایران صدمه زده است.
بنابراین آنچه به طور اجمال اما با اطمینان مع‌توان به صورت قاعده‌ای کلی و کلان در نظر گرفت, علت اصلی میل شدید به مهاجرت ایرانیان به خاطر «تفاوت شرایط اقتصادی اجتماعی موجود با شرایط مطلوب» است:
ناتوانی دولت‌ها در شکل و شمایل گریز جوانان از وطن نمود یافته است به گونه‌ای که به عقیده رصدخانه مهاجرت, تنها متوان روی ۳۰ درصد نیروی کار ایرانیانی که متولد می‌شوند برای آینده حساب باز کرد.