
یک جامعه شناس معتقد است به جای انگ زدن به مهاجران، باید ساختارها و سیاستهای خود را مورد نقد و بررسی قرار دهیم .
این مطلب را دکتر اصغر مهاجری، جامعهشناس و استاد دانشگاه در خصوص ابعاد مختلف پدیده مهاجرت در ایران و ضرورت بازنگری در سیاستها و نگرشها در این زمینه اظهار کرد.
وی با اشاره به ظرفیتهای بالای مهاجران ایرانی، به ویژه نخبگان و متخصصان، ابراز امیدواری کرد که با فراهم شدن بسترهای مناسب، امکان بازگشت آنها به کشور و استفاده از توانمندیهایشان در جهت توسعه فراهم شود. او همچنین به نقش اندیشکدهها در شکستن تابوی بحث مهاجرت و ارائه راهکارهای علمی اشاره کرد و گفت: «وقتی اندیشه به جریان بیفتد، رفتارهای عاقلانه نیز به دنبال آن شکل خواهند گرفت.»
انتقاد از نبود متولی مشخص و سیاستهای ناکارآمد
این جامعهشناس در این گفت وگو که با سایت فکرت صورت گرفت ، با انتقاد از نبود متولی مشخص در حوزه مهاجرت و سیاستگذاریهای اشتباه در این زمینه، خواستار ایجاد «وزارت مهاجرت» یا سازمانی متولی برای مدیریت ساختارمند و عاقلانه این حوزه شد. وی همچنین بر لزوم تغییر نگرشها و استفاده از واژگان نوین در تعریف مهاجرت تاکید کرد و از ادامه چرخه معیوب مهاجرت و عدم درک صحیح این مسئله در سطوح مختلف ابراز نگرانی کرد.
نگرانی از سودجویی برخی افراد و عدم تمایل به تغییر
دکتر مهاجری با بیان نگرانی خود از عدم درک صحیح مسئله مهاجرت در سطوح مختلف، از وجود مافیاهایی که از این وضعیت سود میبرند، انتقاد کرد و گفت: «برای حل یک مسئله، ابتدا باید صورت مسئله مطرح شود. اگر بین وضع موجود و وضع مطلوب ناسازگاری وجود داشته باشد، ما دچار مسئله میشویم.» وی همچنین از عدم تمایل به تغییر، به خصوص در نزد مسئولین، ابراز نگرانی کرد.
بررسی پیامدهای منفی مهاجرت و ارائه راهکارها
این استاد دانشگاه با اشاره به پیامدهای منفی مهاجرت، از جمله عدم تعادل جمعیتی و کاهش بهره هوشی، خواستار بررسی دقیق و کارشناسانه این پدیده شد. وی همچنین به مسئله مهاجرت داخلی و پیامدهای آن، از جمله حاشیهنشینی، اشاره کرد.
دکتر مهاجری در ادامه به چالش کشیدن ساختارها و بررسی عوامل مهاجرت نخبگان ، خودانتقادی و بررسی عملکرد در جذب نخبگان ، بررسی شرایط علّی، زمینهای و مداخلهگر در مهاجرت بر اساس یافتههای پژوهشی، درک استراتژیهای مهاجرت، ارزیابی پیامدهای مهاجرت، جذب مهاجران و استفاده از ظرفیتهای آنها، بیان شفاف مسائل مربوط به مهاجرت بدون هیچگونه پنهانکاری و ایجاد تغییرات درونی را از جمله راهکارهای بهبود وضعیت در این زمینه اعلام کرد.
وی در توضیح موضوع لزوم تغییر و خودانتقادی، از مسئولین و نخبگان خواست تا با گوش دادن به نظرات کارشناسان و ایجاد تغییرات لازم، اجازه دهند مسئله مهاجرت به درستی بیان شود و راه حلهای مناسب برای آن پیدا شود. او همچنین بر اهمیت استفاده از ظرفیتهای مهاجران و جذب آنها تاکید کرد و گفت: «به جای انگ زدن به مهاجر، باید ساختارها و سیاستهای خود را زیر سؤال ببریم.»