خبرگزاری فارس می گوید برخی کاربرانش پویشی راه انداخته اند که این افراد در آن خواستار ارائه روش‌های تشویقی برای ممانعت از خروج نخبگان از کشور شدند .
این خبرگزاری در مقدمه این گزارش با اذعان به اینکه امرزه با حجم وسیعی از مهاجرت نخبگان یا فرار مغزها مواجه‌ایم، افزود هر چند مهاجرت نخبگان مسأله جدیدی نیست و پیشینه آن به سال ۱۹۶۰ و مهاجرت اندیشمندان و متخصصان به آمریکا، کانادا و کشورهای اروپایی برمی‌گردد، اما امروزه با توجه به تحولات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی با موج وسیعی از مهاجرت نخبگان روبرو هستیم.
در ادامه این گزارش هدف از پویش یاد شده «ارائه روش‌های تشویقی مانع از خروج نخبگان کشور» اعلام و در ادامه اعلام کرد مهاجرت افراد ممکن است به هر دلیلی رخ دهد اما جای تأسف است که مهاجرت به دلیل نبود شغل متناسب با تحصیلات دانشگاهی انجام شود. این مشکل بیشتر در رشته‌های فنی و مهندسی دیده می‌شود. در برخی از ارگان‌ها سال‌هاست که آزمون استخدامی برگزار نشده است. با روش‌های تشویقی مانند وام‌‌های کم درصد و به خصوص افزایش مراکز تولیدی و صنعتی مانع از خروج افراد تحصیل کرده به خارج از کشور شوید.
هادی کیوان‌پناه سردبیر سوژه فارس من نیز در این زمینه گف : برای دانشجویان دانشگاه‌های صنعتی مانند شریف و امیرکبیر امکانات پژوهشی ویژه در نظر گرفته شود تا دانشجویان پس از فارغ‌التحصیلی بتوانند در پژوهشگاه‌ها و مراکز علمی جذب شوند و به پویایی و بالندگی هرچه بیشتر کشور کمک کنند.
وی معتقد است: دانشجویان باید پشتوانه‌های مادی داشته باشند و دست‌شان به سوی کسی دراز نباشد و با کوچکترین پیشنهاد مالی و موقعیت کاری از سوی غربی‌ها دچار سردرگمی نشوند و به فکر مهاجرت نیفتند.
در ادامه این گزارش فردی به نام قاسم بسطامی ، بدون ارایه هرگونه اطلاعات بیشتر از وی ، بعنوان نخبه کشور معرفی و به نقل از وی اعلام شد : «صدای دهُل شنیدن از دور خوش است». در بسیاری از مواقع به این فکر می‌کردم که به آمریکا مهاجرت کنم تا بتوانم در رفاه باشم و زندگی خوبی داشته باشم. حدود یکسال به ایالت‌های مختلف اروپا و آمریکا رفتم و با مسائلی مواجه شدم که دور از تصورم بود.
فارس به نقل از وی افزود: آرامش و آسایشی که در کشورمان داریم را با یک دنیا عوض نمی‌کنم. در همه کشورها دزدی و خفت‌گیری وجود دارد اما متأسفانه این موضوع در کشور ما پررنگ‌تر دیده می‌شود. محال است شما در یکی از ایالات امریکا بتوانید ساعت ۸ شب بیرون بیایید ولی در اینجا ما به راحتی هر ساعت از شبانه‌روز به راحتی در سطح شهر تردد می‌کنیم.
این حامی سوژه فارس من، می‌گوید: حاضرم به جای یک برابر ۱۰ برابر در کشور کار کنم و درآمدزایی داشته باشم.خیالم راحت است که در مملکت خودم کار می‌کنم و دیگر به فکر رفتن به کشورهای اروپایی و امریکایی نیستم.
بسطامی تأکید می‌کند که چرا افرادی که در کشورهای غربی هستند به دروغ می‌گویند آمریکا بهشت است و جوانان و نخبگان را گمراه می‌کنند تا جوانان از آغاز دوره دانشجویی به فکر مهاجرت و خروج از کشور باشند. ای کاش مستندی از واقعیت زندگی نخبگان و اساتید دانشگاهی که به ایالات امریکا یا کشورهای دیگر مهاجرت کرده‌اند تهیه شود و تا جوانان از عقوبت این کار باخبر شوند و با هوش و دانشی که دارند در کشورمان بمانند و به خانواده، کشور و خودشان خدمت کنند.
نخبگان کشور خواستار ارائه تسهیلات برای تسهیل در خدمت رسانی‌شان به کشور هستند، این در حالی است که وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نیز باب جدیدی برای عضو هیأت علمی شدن دانشجویان دکتری باز کرده تا دانشجویان در حال تحصیل بتوانند بورسیه عضو هیأت علمی دانشگاه‌ها شوند.
فارس در ادامه گزارش خود به نقل از امیررضا شاهانی رئیس دانشگاه خواجه‌نصیرالدین طوسی نیز نوشت: قرار است دانشجویان دکتری سال آخر را که فارغ‌التحصیل داخل یا خارج هستند را به عنوان بورسیه بپذیریم؛ یعنی دانشجویان می‌توانند در دوره دانشجویی مصاحبه و پذیرش‌شان را انجام دهند و بعد از فارغ‌التحصیلی عضو هیأت علمی دانشگاه شوند. این اقدام می‌تواند به جلوگیری از مهاجرت نخبگان از کشور کمک کند. زمانی که دانشجویان بدانند بعد از فارغ‌التحصیلی شغل مشخصی دارند و به راحتی می‌توانند وارد بازار کار شوند، قطعاً انگیزه‌شان برای ماندن در کشور بیشتر می‌شود.
رئیس دانشگاه خواجه‌نصیرالدین طوسی می‌افزاید: طبق قوانین وزارت علوم کسانی که فارغ‌التحصیل دوره دکتری بودند می‌توانستند برای عضویت هیأت علمی دانشگاه‌ها اقدام کنند و این یک باب جدیدی است تا بتوانیم دانشجویان دکتری را که شرایط علمی و عمومی مناسبی دارند را بورس کنیم و قصد داریم در این قضیه شتاب بیشتری داشته باشیم؛ بنابراین دانشجویان مطمئن باشند که بعد از اتمام تحصیل‌شان عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی خواجه نصیر می‌شوند.
همچنین محمدعلی زلفی‌گل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری نیز درباره بازگشت و نگهداشت نخبگان، می‌گوید: بنیاد ملی نخبگان ۶۰ میلیارد تومان برای حمایت از بورس صنعت در سال جاری تخصیص داده است و بورس صنعت یعنی یک صنعتی اعلام می‌کند به دانش‌آموخته‌های یک رشته خاص نیاز دارد. اگر این افراد جزو نخبه‌ها یا استعدادهای درخشان باشند، بنیاد نخبگان نیز هزینه‌های تحصیل آنها را تأمین می‌کند و به آنها حقوق پرداخت می‌کند.
وی تأکید کرد: در طرح تحول آموزش عالی نشان داده‌ایم اقدامات مختلفی برای جذب و نگهداشت نخبگان می‌توان انجام داد؛ همچنین ما قوانین را بهبود بخشیده‌ایم؛ بنابراین مجموعه صنعت و بنیاد ملی نخبگان می‌توانند از این روند حمایت کنند که باعث امیدواری جوانان و آموزش هدفمند می‌شود.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری اضافه می‌کند: برای بازگشت و نگهداشت نخبگان تقاضایی با ۵ امضای وزارتین علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت و آموزش کشور، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و دانشگاه آزاد به رئیس جمهور ارسال کردیم و طبق آن آیین‌نامه‌ای برای جذب نخبگان داخلی و نخبگانی که خارج از کشور هستند پیشنهاد دادیم.
زلفی‌گل اظهار امیدواری می‌کند و می‌گوید: خوشبختانه آقای رئیس جمهور این موضوع را به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارجاع دادند و اخیراًَ در شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب و ابلاغ شده است که قسمت‌هایی از آن نیاز دارد تا شیوه‌نامه‌های خاصی برایش نوشته شود تا این آیین‌نامه عملیاتی شود و با عملیاتی شدن آن دست وزارتین علوم و بهداشت برای جذب نخبگان خارج از کشور باز می‌شود و می‌توان به عنوان هیأت علمی و شیوه‌نامه‌ای که براساس قانون جهش تولید دانش‌بنیان، سازمان امور اداری و استخدامی مصوب کرده که دستگاه‌های اجرایی مؤظف هستند از بین نخبگان به عنوان کارمند استخدام کنند و که حقوق و مزایای‌شان هم امتیازات خاصی دارند که خوشبختانه این موارد انجام شده است.
به گزارش فارس، مواد ۲۲۹ و ۲۳۰ لایحه برنامه هفتم توسعه کشور بیشتر با هدف نگهداشت نخبگان و گسترش عدالت آموزشی همچنین افزایش جذاب تحصیل در رشته‌های اولویت‌دار تدوین شده است و بر اساس ماده ۲۲۹ «به منظور تحقق اهداف آمایش آموزش عالی تنظیم ارتباط تحصیل و اشتغال، ارتقای پاسخگویی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی و پژوهش و فناوری به نیازهای بازار کار و تقاضای اجتماعی و افزایش جذابیت تحصیل در رشته‌های دارای اولویت بر اساس نقشه جامع علمی کشور، تامین مالی تحصیلات عالی با رعایت اصل سی ام قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران متناسب با قیمت تمام شده تحصیل بر مبنای سرانه های استاندارد آموزشی مقاطع مختلف تحصیلی به ترتیب زیر انجام می شود.
۱. پرداخت هزینه تحصیل رایگان و نیز کمک‌هزینه تحصیلی به دانشجویان نخبه برای تحصیل در رشته‌های اولویت‌دار کشور در سقف ۱۵ درصد (۱۵) ظرفیت رشته محل‌های روزانه بر مبنای ظرفیت سال اول اجرای این قانون از محل منابع عمومی؛
۲. پرداخت هزینه تحصیل رایگان دانشجویان مستعد در رشته‌محل‌های روزانه مورد نیاز کشور در سقف چهل درصد ظرفیت سال اول این قانون؛
۳. پرداخت هزینه تحصیل سایر دانشجویان روزانه در قالب تسهیلات اعطایی به ایشان بازپرداخت آن پس از فراغت از تحصیل؛
همچنین بر اساس بند ج ماده ۲۳۰ وزارتخانه‌های علوم تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مجازند تا سقف بیست درصد (۲۰) ظرفیت پذیرش دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترای تخصصی خود را برای جذب دانشجویان از میان افرادی که جزو ۲۰ درصد بالاترین ورودی‌های رشته‌های هر سال باشند در قالب ضوابط دانشجویان ممتاز و مسؤولیت‌پذیری مستقیم هر یک از اساتید برای مشارکت دادن دانشجویان پذیرفته شده در اجرای طرح‌ها و پروژه‌های مرتبط با نیازهای کشور بر اساس اولویت‌های مندرج در سامانه نظام ایده‌ها و نیاز ها (نان) اختصاص دهند.