
روزنامه تعادل در گزارشی مدعی شد که رقم واقعی مهاجرت پرستاران از کشور حدود 300 برابر افزایش پیدا کرده است .
این روزنامه در گزارش خود نوشت : در حالی که وزیر بهداشت و درمان معتقد است ایران یکی از بهترین سیستمهای درمانی در کل دنیا را داراست. هر روز آمار مهاجرت کادر درمان از پرستار و پزشک گرفته تا رزیدنت و بهیار بیشتر و بیشتر میشود. در آخرین آمار اعلام شده از سوی سازمان نظام پرستاری میزان مهاجرت پرستاران از کشور ۳۰۰ برابر افزایش پیدا کرده است که این اتفاق میتواند زنگ خطر قابل توجهی برای کمبود کادر درمان در بیمارستانها باشد. در حالی که هزینههای درمانی بهشدت افزایش یافت و بسیاری از مردم مجبورند برای استفاده از خدمات بیمهای به بیمارستانهای دولتی مراجعه کنند این بیمارستانها هر روز از افراد متخصص خالیتر میشوند.
به نوشته این روزنامه وقتی پای درد و دل پرستاران به خصوص آنها که در بیمارستانهای دولتی شاغلند مینشینی حرفهای وزیر بهداشت در مورد وضعیت خوب بهداشت و درمان کشور و کیفیت بالای آن بیشتر به یک شوخی تلخ شبیه است تا اظهارات یک مقام رسمی آن هم در سمت وزارت خانهای مانند بهداشت و درمان. بارها و بارها عیناللهی در نشستهای خبری تاکید کرده ایران یکی از قویترین سیستمهای بهداشت و درمان را دارد اما این وزیر خوشبین هیچوقت سند و مدرکی برای ادعای خود ارایه نداده است.
او اظهار نکرده با کدام آمار و ارقام به چنین نتیجهای رسیده است. کدام بررسیهای میدانی و علمی دقیق باعث شده تا وزیر بهداشت علیرغم تمامی مشکلاتی که در حوزه بهداشت و درمان کشور وجود دارد آن را یکی از قویترین سیستمها در دنیا بنامد.
البته که از قدیم گفتهاند «هیچ بقالی نمیگوید ماست من ترش است» اما این همه مدعی بهترین بودن هم حداقل نشانههایی لازم دارد که مردم آن را ببینند و از نزدیک لمس کنند نه اینکه همهچیز در حرف و شعار خلاصه شود و واقعیت بسیار تلختر از آن چیزی باشد که مسوولان مدعی آن هستند. سالهاست که پرستاران به شرایط بد شغلی خود اعتراض دارند. سالهاست که رزیدنتهای پزشکی در بدترین شرایط ممکن به سر میبرند و در این وضعیت وزیر بهداشت دم از بهترین بودن میزند بدون اینکه نگاهی به این همه گلایههای متعدد داشته باشد. سیستم بهداشت و درمان یک کشور زمانی میتواند بهترین باشد که خدمات خوب به مراجعان خود ارایه دهد.
در شرایطی که اکثر بیمارستانهای دولتی با کمبود کادر درمان مواجهند. در حالی که اکثر بیمارستانهای دولتی از تجهیزات پزشکی فرسوده استفاده میکنند و در حالی که کمبود پزشک متخصص در بیمارستانهای دولتی هر روز بیشتر از روز قبل نمایان میشود چطور میتوان مدعی بهترین بود. پرستاران که یکی از کلیدیترین مهرههای مراکز درمانی و مراقبت از بیماران به شمار میروند هیچوقت از شرایط کاری و حقوقی خود رضایت نداشتهاند. روزی نیست که صدای اعتراض آنها بلند نباشد. روزی نیست که رزیدنتهای پزشکی از نادیده گرفته شدن حقوقشان در بیمارستانهای دولتی شکایت نکنند.
روزی نیست که بیماران به خصوص آنها که به داروهای خاص نیاز دارند از نبود دارو و کمبود و البته گرانی آن گلهمند نباشند. در این شرایط بهترین بودن واقعا کار دشواری است اما اگر قرار باشد پشت میز بنشینیم و شرایط را بسنجیم قطعا به چنین نتیجهای میرسیم که وزیر بهداشت و درمان رسیده اگر نه حضور داشتن در بین مردم و سر زدن به بیمارستانها و پای صحبت کادر درمان نشستن واقعیت را به شکل دیگری نمایان خواهد کرد.
پرستاران خسته و بیماران عاصی
مهرنوش پرستار یکی از بیمارستانهای دولتی در تهران است او درباره وضعیت ساعات کاری و دریافتی پرستاران میگوید: در بسیاری از موارد پرستاران در بیمارستانهای دولتی هم اندازه موظفی ماهانه خود اضافه کاری میکنند اما در نهایت مبلغی که بابت این اضافه کاری دریافت میکنند بسیار ناچیز است و همین مساله باعث شده تا بسیاری از آنها شرایط مناسبی از نظر اقتصادی و معیشتی نداشته باشند.
از سوی دیگر وقتی پرستار ساعات متوالی را مشغول به کار است هم ذهنی و هم جسمی خسته میشود این مساله در میزان دقت او برای چک کردن بیماران تاثیر مستقیم دارد. او میافزاید: عدم تمرکز در شغل ما یعنی لطمه به بیماران. در واقع این بیماران هستند که به دلایل مختلف جانشان به خطر میافتد و یکی ازآنها همین خستگی کادر درمان است. کمبود پرستار سالهاست که در بیمارستانهای دولتی بیداد میکند اما وزارت بهداشت و درمان در این باره چارهای نمیاندیشد.
این پرستار در ادامه میگوید: همین خستگیها و اضافهکاری اجباری باعث میشود تا برخی از پرستاران به دلایل مختلف با بیمار یا همراه او درگیر شوند. بارها و بارها این اتفاق در بیمارستانها رخ داده است و نمیتوان هیچ کدام از طرفین را مقصر دانست چرا که یکی به دلیل فشار کاری توان تحمل ندارد و دیگری به دلیل نگرانی برای عزیزی که روی تخت بیمارستان خوابیده و معلوم نیست عاقبتش چه میشود تحت فشار عصبی است. اگر کادر درمان و به خصوص پرستار به میزان کافی و استاندارد در بیمارستانها حضور داشته باشند چنین مشکلاتی بسیار کمتر خواهد شد.
۱۳۰ ساعت اضافهکاری برای یک میلیون و نهصد هزار تومان
مهرداد پرستار یکی دیگر از بیمارستانهای دولتی میگوید: در حالی که مسوولان خودشان اذعان میکنند که زندگی کردن در شهری مانند تهران یا حتی دیگر شهرهای بزرگ ایران نیازمند درآمدی نزدیک به ۳۰ میلیون تومان است برای یک پرستار که ۱۳۰ ساعت اضافه کاری میکند مبلغ یک میلیون و نهصد هزار تومان آن هم بعد از ماهها تاخیر واریز میکنند.
او میافزاید: در چنین شرایطی پرستاران چطور میتوانند هم دغدغه معیشت را داشته باشند و هم در زمان کار تمامی حواس خود را صرف رسیدگی به بیماران کنند. مگر میشود از افراد خواست که علیرغم مشکلات مالی و اقتصادی که در زندگی شان دارند بدون دغدغه به سر کار بروند و تمام نیرو و انرژی خود را صرف وظیفهای کنند که به آنها محول شده است. این پرستار در پایان میگوید: بر خلاف تصور برخی پرستاران هم انسانهایی هستند که همان نیازهای معمول یک انسان را دارند. آنها به استراحت، آرامش خاطر، رفاه نسبی در زندگی و ... نیازمندند و در نبود این عوامل نمیتوان از آنها انتظار کار شش دانگ و بدون اشتباه داشت.
حقوق کم، فشار کاری زیاد و کمبود نیرو
محمدشریفی مقدم دبیرکل خانه پرستار نیز در این رابطه میگوید: حقوق کم، فشار کاری زیاد و کمبود نیرو از مهمترین مشکلاتی است که پرستاران و به خصوص آنها که در بیمارستانهای دولتی مشغول به کار هستند با آن مواجهند.
مساله اینجاست که مسوولان هر بار در مورد بهتر شدن شرایط وعدههایی میدهند که هیچ کدام عملی نمیشود. او میافزاید: نمیتوانیم جان و سلامتی بیماران را به اما و اگرها پیوند بزنیم. فشار کاری برای پرستاری که مجبور است دو شیفت متوالی کار کند یعنی پایین آمدن توان، تمرکز و البته سرعت عمل فرد در زمانهای مقتضی. تمام این موارد با جان بیماران سر و کار دارد و وقتی نیروی درمانی فاقد این فاکتورها باشد نمیتواند به موقع برای نجات جان افراد اقدام کند. شریفی مقدم در بخش دیگری از سخنانش میافزاید: کمبود نیروی پرستار بیتوجهی به وضعیت معیشتی پرستاران و ... مشکلاتی نیست که مربوط به امروز و دیروز باشد سالهاست که در این رابطه بارها و بارها به مسوولان وزارت بهداشت و درمان هشدار داده شده است.
اما در نهایت هیچ اتفاق تاثیرگذاری در این زمینه رخ نداده وقتی پرستاری ۱۳۰ ساعت اضافه کاری در ماه را انجام میدهد و در نهایت زیر ۲ میلیون تومان بابت آن دریافت میکند چطور میتوانیم انتظار داشته باشیم که دست از کار نکشد. او میگوید: شرایط بد کاری باعث شده تا هر روز تعداد بیشتری از پرستاران عطای این کار را به لقایش ببخشند و به دنبال شغل دیگری بروند یا تصمیم به مهاجرت بگیرند این مسائل به کل سیستم بهداشت و درمان کشور آسیب میرساند و باید تا وضعیت از این بدتر نشده فکری به حال آن کرد.
افزایش ۳۰۰ برابری مهاجرت پرستاران
در حالی که وزیر بهداشت و درمان معتقد است ایران یکی از بهترین سیستمهای درمانی در کل دنیا را داراست. هر روز آمار مهاجرت کادر درمان از پرستار و پزشک گرفته تا رزیدنت و بهیار بیشتر و بیشتر میشود. در آخرین آمار اعلام شده از سوی سازمان نظام پرستاری میزان مهاجرت پرستاران از کشور ۳۰۰ برابر افزایش پیدا کرده است که این اتفاق میتواند زنگ خطر قابل توجهی برای کمبود کادر درمان در بیمارستانها باشد. در حالی که هزینههای درمانی بهشدت افزایش یافت و بسیاری از مردم مجبورند برای استفاده از خدمات بیمهای به بیمارستانهای دولتی مراجعه کنند این بیمارستانها هر روز از افراد متخصص خالیتر میشوند.
دکتر متخصص در بیمارستانهای دولتی حالا تبدیل به گوهری نایاب شده است. هر بیماری از مبتلا به سرطان گرفته تا بیماری کلیوی و ... به پزشک داخلی ارجاع داده میشود چرا که خبری از متخصص نیست. در بیمارستانهای دولتی خدماتی مانند سیتیاسکن، سونوگرافی و... به دلیل فرسوده بودن دستگاهها ارایه نمیشود مردم مجبورند از مراکز غیردولتی این خدمات را دریافت کنند و البته بابت آن هزینه قابل توجهی بپردازند. پرستاران در بیمارستانهای دولتی مجبورند اضافه کاری کنند و بابت آن حقوق ناچیزی دریافت کنند.
رزیدنتها در بیمارستانهای دولتی مجبورند جور اساتید خود را بکشند و در نهایت حقوق ناچیزی دریافت کنند. مردم مجبورند ساعتها در بیمارستانهای دولتی سرگردان باشند چرا که هزینههای درمان به قدری افزایش پیدا کرده که دیگر کمتر کسی میتواند برای مداوا به مراکز یا بیمارستانهای خصوصی مراجعه کند. اینها همه نشانههایی از وضعیت نامساعد همان سیستم بهداشت و درمانی است که وزیرش مدعی بهترین بودن آن است.